“Байгалийн инженер”-үүд өдгөө 82 болж өсжээ

-2012 онд Тэрэлжийн голын зүүн хэсэгт цутгадаг Зааны голд найман хос буюу 16 толгой минж нутагшуулсан бөгөөд түүнээс хойш Хан Хэнтийн дархан цаазат газрын захиргаа, байгаль хамгаалагчидтай хамтран ажиглалт судалгааг тогтмол хийж ирсэн. Минж өдөр нь унтаж, шөнө идэвхтэй амьдардаг учир ул мөрөөр мөшгөн судалж шилжилт хөдөлгөөнийг нь тогтоодог. Мөн бид МУИС-ийн судлаачидтай хамтраад нэгдүгээр сард Туул голд тавьсан минжний талаар мониторингийн судалгаа хийлээ. Авчирсан минжнүүдээ Тэрэлж, Зааны гол, Туул гээд гурван газар тавьсан. Судалгаагаар Туул голд хамгийн сайн нутагшиж буй нь харагдсан. Одоогийн байдлаар гурван газар 38 толгой минж тавиад байна. Харин үржүүлгийн төвд 44 толгой минж амьдарч байгаа. Тэгэхээр ирсэн цагаасаа хойш 82 толгой болж өссөн гэсэн үг. Минж бүлээр амьдардаг амьтан шүү дээ. Нэг бүлд эцэг эх, нэг болон хоёр настай дүдрүүд багтдаг. Хоёр ба түүнээс дээш настай минж бие даан шинэ бүл үүсгэн амьдардаг. Одоогоор гурван бүл төллөөд байна. Эхний бүл нь нэг, дараагийн бүл нь гурав, удаах бүл нь хоёр дүдэртэй болсон. Ер нь нэг эм минж тав хүртэл дүдэр гаргадаг. Цаашдаа илүү нутагшаад ирвэл тоо толгой нь өсөх боломжтой. Өнгөрсөн жил зургаан минж Туул голд тавьсан. Энэ жил дахиад наймыг тавихаар бэлдэж байна. Бие дааж амьдрах чадвартай болоод ирэхээр нь гурван нас хүргээд голын усанд тавьж байгаа. Тэднийг байнга өвлийн байранд байлгаад байх нь зохимжгүй юм байна. Тиймээс зуны байр барих тендер зарлаад байгаа. Түүнчлэн Минж үржүүлэх төвийн ойролцоо мод үржүүлгийн газар байгуулахаар төлөвлөөд байна

-Голын эргийн ойролцоо далан босгосон байна билээ. Минжийг “Байгалийн инженер” гэж хэлдэг шүү дээ. Эр, эм хоёр минж нэг бүдүүн модыг хоёр талаас нь шүдээрээ мэрж унагаад далангаа барих газраа дамжилж аваачдаг. Модоо эхэлж бэлтгэчихээд дараа нь бургас тайрч жижгэвтэр үүр барьсан байсан. Энэ үүрийг нь далан гэж нэрлэдэг. Уснаас хол байж чаддаггүй амьтан шүү дээ. Усны урсацыг нэмэгдүүлж, экосистемийн тэнцвэрт байдлыг хангаж, экологийн доройтлыг нөхөн сэргээдгээрээ тун хэрэгтэй амьтан. Усны түвшинг нэмэгдүүлэхэд цаг хугацаа хэрэгтэй л дээ. Судлаачдын хэлж буйгаар 80-100 минж усанд тавьж нутагшуулж байж голын усны түвшин нэмэгдэж, гүний усны нөөц сайжрах юм билээ.