Б.Гүрсоронзон: Техникийн үзлэгт ороогүй автомашиныг камераар хянана

Авто тээврийн үндэсний төвөөс тээврийн хэрэгслийн бүртгэлтэй холбоотой цөөнгүй шинэчлэл хийж байна. Энэ талаар тус төвийн Тээврийн хэрэгслийн бүртгэлийн хэлтсийн дарга Б.Гүрсоронзонтой ярилцлаа.

-Тээврийн хэрэгслийн гэрчилгээг англи орчуулгатайгаар хэвлэж эхэлсэн юм байна. Шинэ гэрчилгээ ямар давуу талтай вэ?

-Өнгөрсөн сарын 13-наас тээврийн хэрэгслийн гэрчилгээг олон улсын стандартад нийцүүлэн, англи орчуулгатайгаар гаргадаг болсон. Гэрчилгээг шинэчлэхийн хажуугаар тээврийн хэрэгсэл эзэмшигчдийн мэдээллийг нэгтгэх, зөрүүг нь гаргах зорилготой ажиллаж байна. Тухайлбал, хэдэн жилийн өмнө хилээр орж ирсэн автомашинуудын техникийн мэдээллийг зөрүүлж бичих тохиолдол түгээмэл байсан. “Приус” маркийн машины хөдөлгүүрийн багтаамж 1496 байдаг. Гэтэл 1500 гээд бүхэл тоогоор бичсэн нь иргэдэд хүндрэл учруулж байна. ОХУ руу зорчих гэж буй иргэдийг бүртгэлийн мэдээлэл нь зөрүүтэй байна гэж буцаах тохиолдол бий. Мөн иргэд иргэний үнэмлэх дээрх гэрийн хаягаа өөрчилсөн ч автомашины гэрчилгээ дээр хуучин хаяг нь бичээстэй байдаг. Тиймээс торгуулийн хуудас явуулах, эзэмшигчтэй нь холбоо барихад хүндрэл үүсдэг юм.

-Иргэд хүссэн үедээ гэрчилгээгээ сольж болно. Бүртгэлийн хураамж, гэрчилгээний үнэ гээд ойролцоогоор 4900 төгрөг төлнө. Мөн тээврийн хэрэгслийнхээ мэдээллийг зөрүүтэй байгааг эсэхийг Авто тээврийн үндэсний төвийн 1900- 1234, 1900-70070018 дугаараас асуух боломжтой.

-Авто тээврийн үндэсний төвийн мэдээллийн санг Иргэний бүртгэл, мэдээллийн улсын төвийнхтэй холбох нь бидний хамгийн том зорилт болоод байна. Иргэний үнэмлэхийн зураг нь танигдахгүй байх, ах, дүүгийнхээ үнэмлэхийг ашиглах зөрчил их гардаг. Тиймээс бүртгэлийн үйл ажиллагааг цахимжуулж, хурууны хээг ашиглан иргэдийн мэдээллийг тулгах зайлшгүй шаардлагатай. Нөгөө талаас, иргэд олон газраас лавлагаа авах хэрэггүй болох юм.

Үүнээс гадна олон улсын стандартын дагуу хилээр гарч буй тээврийн хэрэгсэлд техникийн паспорт олгох ажил хийнэ. Манай улсаас 2010 оноос хойш 10 мянга гаруй машин Казахстан руу хил даваад, буцаж орж ирээгүй. Одоо бол зөвхөн хассан гэсэн тамга дарж байгаа. Техникийн паспорт нь бүртгэлийг хассан гэсэн тодорхойлолт болдог.

Манай улсад 833 мянган тээврийн хэрэгсэл бүртгэлтэй байдаг. Үүнээс 300 мянга гаруй нь замын хөдөлгөөнд оролцдогүй, татвар төлдөггүй. Эдгээрээс сүүлийн таван жилд татвараа төлөөгүй 95700 автомашиныг ямар нэг төлбөр авахгүйгээр бүртгэлээс хасах шийдвэр гарсан. Он гарснаас хойг 1366 иргэн ийм хасалт хийлгэсэн байна.

-Дөрөвдүгээр сарын 1-нээс техникийн үзлэгт ороогүй автомашиныг камераар шүүж, торгодог болсон. Ийм зөрчилтэй иргэнийг 120 мянган төгрөгөөр торгож байгаа. Тиймээс иргэд ийм их хэмжээний мөнгө төлж байхаар 20 мянган төгрөг төлөөд тогтсон хугацаанд үзлэгтээ орох шаардлагатай.

-“Приус” автомашины татварыг нэмэх хуулийн төсөл эцэслэн шийдэгдээгүй, хэлэлцүүлгийн түвшинд явж байгаа. Уг автомашины үнэ нь өснө гэсэн таамгаар эрэлт өссөн байх магадлалтай. Мөн иргэдийн худалдан авах чадвар нэмэгдсэнтэй холбоотой гэж тайлбарлаж болно. Шинэ он гарснаас хойш машины худалдан авалт нэлээд өссөн байна. Он гарснаас хойш шинээр 13202 улсын дугаар, гэрчилгээ олгосон. Энэ нь өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 37.49 хувиар өссөн үзүүлэлт. Мөн 73043 автомашины дугаар, гэрчилгээг бусдад шилжүүлсэн байна. Өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 27.46 хувиар өссөн гэсэн үг.

-Эдгээр асуудал хэлэлцүүлгийн шатандаа явж байгаа. Мэргэжлийн байгууллагуудаас санал авч, судалгаа хийж байна. Автомашины дугаарыг нэг стандарттай болгох талаар энэ сард багтаад нэг чиглэл гарах байх.

-Орон нутгийн иргэд бүртгэлгүй мотоцикл унах тохиолдол их байдаг. Үүнийг хэрхэн зохицуулах вэ?

-Өнгөрсөн онд улсын хилээр 21596 мотоцикл орж ирсэн. Гэвч үүнээс улсын дугаар авч, бүртгүүлсэн нь дөнгөж 1650. Өмнөх хоёр жилд орж ирсэн мотоциклуудыг нөхөж бүртгэснээр 2016 онд нийт 3896 гэрчилгээ авсан байна. Ер нь бүртгэлгүй, техникийн бүрэн байдал хангаагүй мотоцикл унаснаас болж маш их осол гардаг. Өнгөрсөн жил нийт 449 мотоциклын осол гарч, 58 хүн нас барсны 52 нь орон нутгийн иргэд байсан. Бүртгэлгүй учраас мотоциклоо үзлэгт хамруулдаггүй, хамгаалалтын каск зүүдэггүй, хурд хэтрүүлдэг зөрчил ихэнх хувийг нь эзэлдэг. Тиймээс мотоцикл худалдаалдаг байгууллагуудтай тохиролцож, заавал улсын дугаартай, гэрчилгээтэйг нь худалдаанд гаргахаар ярилцаж байгаа. Аймаг бүрт Авто тээврийн үндэсний төвийн салбар байдаг. Манай мэргэжилтнүүд жил бүрийн хавар сумдаар явуулын үзлэг хийдэг юм. Түүнд иргэд идэвхтэй хамрагдаж, техникийн бүрэн байдлаа шалгуулах боломжтой. Ингэснээр өөрийнхөө болон бусдын амь насыг хамгаална гэдгийг ойлгох хэрэгтэй.