Brexit-ээс үүдсэн доргилт

Биднийг шоконд оруулж орхилоо, британичууд. Дэлхий даяар мэл гайхаж, цэл хөхөрсөн улс юу хэлэх, хийхээ мэдэхгүй мэгдэн сандарч байна. Тэр ч бүр хэл, британичууд хүртэл хийсэн сонголтондоо итгэж ядан, “Бид юу хийчихэв” хэмээн эргэлзэж байна. “Би Европын холбоог орхихоор саналаа өгсөн. Гэхдээ миний санал ингэж нөлөөлнө гэж бодоогүй” хэмээсэн сэтгэгдэл ар араасаа цуварч харагдана. Харууслын аяз цахим ертөнцөд ийн хөвөрч байна. Их Британи Европын Холбоог орхих, эсэх санал хураалтад нийт 33.5 сая хүн оролцжээ. Тэдний 51.9 хувь орхихыг дэмжсэнээр ангайлгаж, алмайруулсан мэдээнүүд тасралтгүй урсаж эхэлсэн. Мэдээж, британичуудын сонголт дэлхий нийтийг цочроосон. Үүний араас Их Британийн Ерөнхий сайд Дэвид Камерон өөрийн хүсэлтээр огцрохоо мэдэгдэв. Гэвч огцрох асуудал үүгээр төгссөнгүй. Европын Холбоон дахь Их Британийн комиссар Жонатан Хилл албан тушаалаа хүлээлгэн өгөхөө мэдэгдлээ. Бараан мэдээнүүд үүгээр зогссонгүй.

ХАР БААСАН ГАРАГИЙН БАРААН МЭДЭЭНҮҮД

Хамгийн түрүүн зах зээл хүчтэй савлалаа. Арилжаа бараг Brexit-ийн дүнг даган өгсөж, уруудаж байсан гэхэд болно. Баасан гарагийн арилжааг уншигч танд зураглан хүргэе. Арилжааны эхэн буюу санал хураалтын дүн танилцуулж эхлэхэд Европын Холбоонд үлдэхийг дэмжигчид илүүрхэж байлаа. Иймд фунтын ам.доллартай харьцах ханш 1.5 хувиар чангараад байв. Гэвч арилжааны дунд үед орхихыг дэмжигчид түрж, зах зээлийн муруй уруудав. Арилжааг харьцангуй өөдрөг эхэлж байсан Их Британийн мөнгөн тэмдэгтийн ханш найман хувиар доошлов. Тодруулбал, 1.36 ам.доллартай тэнцэж байсан фунтын ханш унаж, 1.32-т хүрсэн. Энэ нь 1985 оны дунд үеэс хойших ёроолын цэг. Бас евротой хослох фунт стерлингийн үнэ зургаан хувиар буурлаа. Зах зээл ийн савлахтай зэрэгцэн хөрөнгө оруулагчид ч сандарч эхлэх нь тэр. Тэд найдвартай хөрөнгө оруулалтын эрэлд гарч, шар металлын ханш санаанд оромгүй чангарлаа. Манай экспортын гол бүтээгдэхүүн алтны ханш 4.7 хувиар өсөж, унци нь 1300 ам.долларыг давав. Харин газрын тос, зэс зэрэг түүхий эдийн үнэ унасан. Энэ уналт хувьцааны захыг доргиов. Мэдээж, Их Британийн хувьцаануудыг нөмрөх нь тодорхой. Лондоны хөрөнгийн биржид зах зээлийн үнэлгээгээр тэргүүлэгч 100 компанийн хувьцааны ханш дунджаар долоон хувиар буурчээ. Улмаар уналт газар авч, Европын Холбоо, Америк, Азийн зах зээл рүү халив. АНУ- ын “Dow Jones”, “Wall Street”, “Nasdaq” индекс 3.4-4.1 хувиар уруудлаа. Тухайлбал, Nasdaq индекс 4.1 хувиар буурсан. Энэ нь 2011 оноос хойших нэг өдрийн хамгийн огцом уналтад тооцогдож байна. Тэрчлэн баасан гарагийн шөнө олон улсын үнэлгээний “Moody's” агентлаг Их Британийн зээлжих зэрэглэлийн төлөвийг нэг шат бууруулж, сөрөг болгосноо мэдэгдэв. Тус агентлаг Нэгдсэн вант улсын эдийн засгийн өсөлт саарна гэж дүгнэжээ. Гэхдээ эдгээр уналт Европын Холбооны “хохирол”-ын дэргэд юу ч биш. Европын жишиг индекс Stoxx Europe 600 долоон хувиар доошилсон. Тэрчлэн Европын хувьцааны ханш хоёр оронтой тоогоор унасан байна. Евро бүсийн хамгийн том банк “Santander”-ийн хувьцааны ханш Мадридад 20 хувиар уруудлаа. Мөн “BNP Paribas” 17.4, “Deutsche” банкных 14.1 хувиар буурав. Энэ их уналтын завсар зах зээлээс нийт хоёр их наяд ам.доллар “хийссэн” гэвэл та итгэх үү. Ийм нэгэн амаргүй хар баасан гарагийг дэлхий нийт үдлээ.